Pozostawienie Polski w strefie wpływów ZSRR umożliwiło utworzenie komunistycznych władz podległych Stalinowi. Ich istnienie zależało jednak od stłumienia opozycji, politycznej i zbrojnej. Zrobiono to w sposób zdecydowany i brutalny. Przejęcie władzy przez komunistów Geneza – w czasie wojny rozwój działalności ugrupowań komunistycznych (VIII 1941 Polska Partia Robotnicza – PPR; III 1942 Gwardia Ludowa – GL) – po odkryciu zbrodni katyńskiej wycofanie uznania ZSRR dla rządu RP w Londynie – tworzenie alternatywnej armii („ludowe Wojsko Polskie”, tzw. berlingowcy) – I 1944 utworzenie alternatywnych struktur władzy (KRN – Krajowa Rada Narodowa, na czele agent służb ZSRR Bolesław Bierut; odmowa uznania rządu RP w Londynie, współpraca z ZSRR, zapowiedź reformy rolnej i nacjonalizacji przemysłu) – II 1945 konferencja „Wielkiej Trójki” w Jałcie (granica wschodnia Polski na linii Curzona, Polska w strefie działań ZSRR, wolne wybory) – od przekroczenia Bugu w VII 1944 zajmowanie przyznanych Polsce terenów wyłącznie przez Armię Radziecką i „ludowe” Wojsko Polskie Linia Curzona – zaproponowana w czasie wojny bolszewickiej w 1920 r. przez Brytyjczyków linia demarkacyjna (tymczasowa granica) między wojskami polskimi i bolszewickimi – całkowicie odcinała od Polski Kresy. Po II wojnie światowej wzdłuż linii Curzona ustalono granicę Polski (istniejącą z małymi zmianami do dziś). Przebieg 1) zaraz po przekroczeniu Bugu przez Sowietów – zał. Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego jako „rząd” (tzw. „komitet lubelski”, na czele Edward Osóbka-Morawski) – manifest 22 VII 1944 – sojusz z ZSRR, granica wschodnia na linii Curzona – decyzje PKWN – utworzenie Milicji Obywatelskiej (zamiast policji, w czasie wojny kolaborującej z Niemcami), sądownictwo wojskowe także w sprawach cywilów – 1944 reforma rolna: przejęcie ziemi poniemieckiej i wielkiej własności ziemskiej w zamian za dożywotnią rentę (wkrótce zmniejszoną); nieco ponad 1/3 rozparcelowano (podzielono) między chłopów, z reszty utworzono gospodarstwa państwowe – likwidacja ziemiaństwa, uzyskanie poparcia chłopów dla nowych władz – XII 1944 przekształcenie PKWN w Rząd Tymczasowy RP (premier Edward Osóbka-Morawski) 2) VI 1945 utworzenie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej uznanego przez aliantów (premier Edward Osóbka-Morawski) – oprócz komunistycznej większości także kilku polityków opozycji ( były premier rządu londyńskiego Stanisław Mikołajczyk – rozłam w rządzie londyńskim) – w tym samym czasie VI 1945 w Moskwie „proces szesnastu” (przywódców polskiego państwa podziemnego, podstępnie aresztowanych przez NKWD i oskarżonych o współpracę z Niemcami przeciwko ZSRR) – likwidacja krajowych struktur rządu londyńskiego, zastraszenie opozycji – próba przekonania Kościoła i ludności, że nowe władze nie wprowadzą zmian obyczajowych (udział dygnitarzy komunistycznych w uroczystościach religijnych, religia w szkołach, zwrot dóbr kościelnych zagrabionych przez Niemców, zgoda na istnienie prorządowego ale katolickiego Stowarzyszenia PAX z przedwojennym narodowcem Bolesławem Piaseckim na czele) – przejęcie tzw. Ziem Odzyskanych (Śląsk, Pomorze, Warmia i Mazury) – rozpoczęcie masowych przesiedleń (3,5 mln Niemców do Niemiec, 1,8 mln Polaków z Kresów) Ciekawostka: przesiedlenia Polaków z Kresów na Ziemie Odzyskane nazywano oficjalnie „repatriacją”. Był to jednak zabieg propagandowy, bo „repatriacja” oznacza „powrót do ojczyzny (z innego kraju)”, a przesiedlani Polacy byli właśnie przymusowo wysiedlani ze swojej ojczyzny na zupełnie nowy dla siebie teren. 3) wykonanie decyzji aliantów o wolnych wyborach: – VI 1946 sfałszowane referendum ludowe (zniesienie senatu, reforma rolna i nacjonalizacja przemysłu, granica zachodnia na Odrze i Nysie Łużyckiej) – propaganda i terror UB przeciwko opozycyjnemu PSL – I 1947 sfałszowane wybory do Sejmu Ustawodawczego (rzekome zwycięstwo „bloku demokratycznego” pod kierunkiem komunistów i porażka opozycyjnego PSL) – ucieczka Stanisława Mikołajczyka z kraju – praktyczna likwidacja opozycji politycznej – Sejm Ustawodawczy: prezydent Bolesław Bierut, premier Józef Cyrankiewicz, „Mała Konstytucja” (praktyczne odejście od zasad konstytucji marcowej 1921) Zmiany w ugrupowaniu rządzącym w Polsce: – przekształcenie PPR w partię masową – wewnętrzne konflikty między zwolennikami sowietyzacji (Bolesław Bierut) i „polskiej drogi do socjalizmu” (Władysław Gomułka), związane także z wojennymi losami działaczy komunistycznych – odsunięcie od władzy i aresztowanie Władysława Gomułki za „odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne” (zwycięstwo nurtu prosowieckiego) – czystka i zastraszenie przedwojennych działaczy PPS – XII 1948 utworzona Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (PZPR; połączenie PPR i PPS) Skutki Zwołanie Sejmu Ustawodawczego i uchwalenie tzw. Małej Konstytucji oznaczało przejęcie władzy w Polsce przez komunistów (podległych Stalinowi, ale z uznaniem międzynarodowym). Partyzantka antykomunistyczna (podziemie antykomunistyczne, „żołnierze wyklęci”) Geneza: – od 1943 tworzenie przez AK struktur konspiracyjnych na wypadek okupacji radzieckiej (ok. 80-100 tys. żołnierzy w chwili zakończenia wojny) – porażka „planu Burza” – brutalna likwidacja AK na Kresach, upadek powstania warszawskiego, – uznanie Polski za strefę działań wojennych ZSRR – terror NKWD wobec AK, bezkarne zbrodnie żołnierzy radzieckich na polskich cywilach – „myślenie życzeniowe” wielu działaczy antykomunistycznych (nadzieje na „III wojnę światową” zachodnich aliantów z ZSRR) – spóźnione i niewystarczające działania rządu RP w Londynie oraz utrata międzynarodowego poparcia dla niego Przebieg: Działania partyzantki antykomunistycznej: – partyzantka antykomunistyczna – początkowo ok. kilkunastu tys. żołnierzy, różne organizacje bez wspólnego dowództwa; największe to AK – Armia Krajowa (do rozwiązania w I 1945), WiN – Wolność i Niezawisłość, Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj, NSZ – Narodowe Siły Zbrojne, Konspiracyjne Wojsko Polskie) – akcje zbrojne: ataki na posterunki i więzienia (uwalnianie więźniów), przejmowanie pieniędzy i dokumentacji z urzędów i spółdzielni, zamachy na funkcjonariuszy komunistycznych – największe akcje zbrojne: V 1945 atak na obóz NKWD w Rembertowie koło Warszawy (uwolnienie kilkuset więźniów), V 1946 opanowanie miasta Hrubieszów (rzadki przypadek współdziałania WiN i UPA) Przeciwdziałanie ze strony władz komunistycznych: – ogromne siły rządowe (cn. 250 tys. milicjantów i żołnierzy, w tym wyposażonych w ciężką broń) wsparte przez jednostki NKWD – brutalne represje (aresztowania, tortury w śledztwie, wyroki śmierci; w obozach NKWD śmierć głodowa i deportacje na Syberię) – VII 1945 obława augustowska – masowe aresztowania na Suwalszczyźnie (kilkaset osób uprowadzono w nieznanym kierunku i zamordowano) – II 1947 amnestia dla działaczy podziemia (wiarołomna, bo ujawniający się zostali poddani represjom; praktyczna likwidacja większości struktur konspiracyjnych) – propaganda państwowa przedstawiająca partyzantkę jako „bandy” (wykorzystanie faktu, że na tych samych terenach działały również bandy rabunkowe) Badanie i ocenę partyzantki antykomunistycznej po 1945 komplikuje fakt, że niektórzy jej działacze jednocześnie walczyli z okupantami i popełniali zbrodnie wojenne. Na przykład, działający na Podlasiu oddział Romualda Rajsa ps. Bury zarówno zwalczał komunistów, jak i dopuszczał się mordów na prawosławnych Białorusinach. Powoduje to, że przez jednych „Bury” jest uznawany za bohatera, a przez innych za zbrodniarza. W 2019 ofiary zbrodni „Burego” zostały uznane za świętych przez Kościół prawosławny. Przykłady ofiar terroru: – Danuta Siedzikówna ps. „Inka” – 18-letnia sanitariuszka oddziału Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” (po aresztowaniu mimo tortur nikogo nie zdradziła, rozstrzelana). – rotm. Witold Pilecki – w czasie wojny dobrowolny więzień i organizator ruchu oporu w KL Auschwitz oraz powstaniec warszawski; po wojnie organizował konspiracyjne struktury wywiadu (aresztowany, torturowany i rozstrzelany) – gen. August Emil Fieldorf ps. „Nil” – w czasie wojny dowódca Kedywu Komendy Głównej AK; po wojnie nie podjął działalności konspiracyjnej (mimo to aresztowany pod fałszywymi zarzutami i powieszony). Skutki: – zdecydowane zwalczanie partyzantki przez władze i brak poparcia społeczeństwa (zmęczonego wojną) powodowały szybkie wygaszanie oporu – IV 1950 porozumienie Episkopatu Polski z władzami komunistycznymi – potępienie konspiracji przez Kościół katolicki (co także wpłynęło na wygaszanie oporu zbrojnego przeciw komunistom) – po 1953 partyzantka antykomunistyczna była już rzadkością (choć ostatni partyzant – Józef Franczak 'Lalek’ – zginął dopiero w 1963) – przez cały okres PRL partyzantka antykomunistyczna była przemilczana lub nazywana „bandami”, a jej zwalczanie nazywano „utrwalaniem władzy ludowej” Od lat 90. XX w. – upamiętnienie „żołnierzy wyklętych”, w tym: – 1 III Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych (rocznica wykonania wyroku śmierci na członkach tzw. IV Komendy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość w 1951) – poszukiwania anonimowych pochówków ofiar „mordów sądowych” i uroczyste pogrzeby (Instytut Pamięci Narodowej – prof. Krzysztof Szwagrzyk, archeolodzy-wolontariusze) Ciekawostka: określenie „żołnierze wyklęci” powstało dopiero w latach 90. XX wieku. Najczęściej interpretuje się je tak, że partyzanci antykomunistyczni w Polsce po II wojnie światowej nie tylko byli zwalczani przez państwo, ale także lekceważeni lub potępiani przez większość społeczeństwa, Kościół i opinię międzynarodową więc w ten sposób „wyklęci” przez wszystkich. Konspiracja młodzieżowa Geneza: – opór młodzieży przeciw indoktrynacji w szkołach (likwidacji harcerstwa, walce z religią, przymusowi członkostwa w komunistycznych organizacjach, przekazywanym treściom itd.) – chęć włączenia się w działalność niepodległościową jak dorośli Przebieg: – ogółem 1944-1956 powstało ponad 1000 grup konspiracyjnych (przeważnie małych i krótko działających, ale łącznie kilkanaście tysięcy osób) – formy działalności: propaganda (wydawanie i rozpowszechnianie ulotek), samokształcenie, szkolenie wojskowe, w niektórych organizacjach także próby działań dywersyjnych Skutki: – represje wobec uczniów – usuwanie ze szkół, kary więzienia (specjalny obóz dla młodocianych więźniów w Jaworznie – na wzór radziecki); represje wobec rodziców „Akcja Wisła” Geneza: – sztuczny podział ziem południowo-wschodniej Polski, w tym Bieszczad (zamieszkanych przez Polaków i Ukraińców) – nadzieje nacjonalistów ukraińskich na kolejną wojnę, która przyniesie niepodległość Ukrainie – dążenie do oderwania terenów Polski zamieszkanych przez Ukraińców – działalność partyzantki ukraińskiej (UPA – Ukraińskiej Powstańczej Armii) przeciwko przesiedleniom Ukraińców z polskich Bieszczad do ZSRR Przebieg: – walki UPA (przy wsparciu ludności ukraińskiej) z „ludowym” WP, ale i polskim podziemiem – III 1947 śmierć gen. Karola Świerczewskiego „Waltera” (jednego z najbardziej rozpoznawalnych dowódców „ludowego” WP) w zasadzce koło Baligrodu – pretekst do odwetu na Ukraińcach – 1947-1950 „Akcja Wisła” – przymusowe przesiedlenie ludności greckokatolickiej i prawosławnej na tzw. ziemie odzyskane (140 tys. osób) Skutki: – czystka etniczna w południowo-wschodniej Polsce – likwidacja ukraińskiego osadnictwa i kultury, wyludnienie – rozproszenie ukraińskiej mniejszości w Polsce (Dolny Śląsk, Pomorze Zachodnie, Warmia) – całkowita likwidacja oporu Ukraińców, w tym działalności UPA w Polsce – represje wobec inteligencji i duchowieństwa ukraińskiego w Polsce Ponieważ przy przesiedleniach przyjęto kryterium religijne (prawosławni i grekokatolicy), oprócz Ukraińców przesiedlono także Łemków, stanowiących osobną grupę etniczną. Akcja Wisła osłabiła kulturę łemkowską bardziej, niż ukraińską (Łemków było znacznie mniej, więc rozproszenie uderzało w nich silniej). [podstawa programowa dla szkół podstawowych – Ilustracja – plakat propagandowy „Olbrzym i zapluty karzeł reakcji”, rozpowszechniany przez komunistów w 1945 roku. „Olbrzym” ma mundur „ludowego” Wojska Polskiego, a opluwa go pokraczny stwór z napisem „AK”. „Reakcja” to w komunistycznej propagandzie dążenie do przywrócenia starych porządków, niechęć wobec zmian. Choć plakat kolportowano tylko przez kilka miesięcy 1945 (zaprzestano po utworzeniu Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej), samo określenie weszło do powszechnego użycia i wskazywało stosunek nowych władz do Armii Krajowej.
formą sprawowania władzy przez komunistów była dyktatura. Wkroczenie w 1944 r. wojsk sowieckich na terytorium państw Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej zapocząt-kowało proces podporządkowania tego regionu Moskwie. Prace nad utworzeniem popieranego przez Stalina ośrodka władzy w Polsce, konkurencyjnego wobec rządu RP w
Ta pomoc edukacyjna została zatwierdzona przez eksperta!Materiał pobrano już 573 razy! Pobierz plik omów_metody_oporu_społeczeństwa_prl_wobec_komunistycznych_władz już teraz w jednym z następujących formatów – PDF oraz DOC. W skład tej pomocy edukacyjnej wchodzą materiały, które wspomogą Cię w nauce wybranego materiału. Postaw na dokładność i rzetelność informacji zamieszczonych na naszej stronie dzięki zweryfikowanym przez eksperta pomocom edukacyjnym! Masz pytanie? My mamy odpowiedź! Tylko zweryfikowane pomoce edukacyjne Wszystkie materiały są aktualne Błyskawiczne, nielimitowane oraz natychmiastowe pobieranie Dowolny oraz nielimitowany użytek własnyOmów metody oporu społeczeństwa PRL wobec komunistycznych władz. Potrzebuje na tera pls daje… Natychmiastowa odpowiedź na Twoje tutaj, aby dostać odpowiedź na pytanie ✍️ Omów metody oporu społeczeństwa PRL wobec komunistycznych władz komunistycznych w 1976 roku i w stanie wojennym. zasobu Archiwum Państwowego w Płocku w zakresie tematyki szeroko pojętej historii oporu społeczeństwa PRL wobec komunistycznych władz: Prowadzenie walk partyzanckich w lasach przez żołnierzy podziemia niepodległościowego. Omów metody oporu społeczeństwa PRL wobec komunistycznych władz. Question from @Dove555 – Szkoła podstawowa – formy sprzeciwu polskiego społeczeństwa wobec dyktatury komunistycznej w okresie PRLW końcowym okresie okupacji hitlerowskiej dominował w polskim. społeczeństwa, ale nigdy i nigdzie w bloku państw komunistycznych ta. Usiłując zachować pozory normalności wobec społeczeństwa w kraju oraz. Polski wobec ZSRS, a w sferze politycznej zabezpieczeniem komunistycznej dyktatury. Wśród komunistów zdarzali się także ideowcy, wierzący w realizację przez nowy. że katastrofa niepodległej Polski i ujarzmienie jej przez ZSRR w formie. Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL) – oficjalna nazwa państwa polskiego w latach. wobec polskiego społeczeństwa i istniejących organizacji formy sprzeciwu polskiego społeczeństwa wobec dyktatury komunistycznej w okresie PRL. Question from @Papa280 – Liceum/Technikum – oporu Polaków wobec germanizacjiPolacy wobec germanizacji. Polacy wobec rusyfikacji. miało zmobilizować społeczeństwo polskie do nowych, odpowiednich stanowi zagrożenia form organiczna rozwinęła się w zaborze pruskim i rosyjskim. Była to forma legalnego oporu wobec nasilającej się tam germanizacji i polityka germanizacyjna wobec ludności polskiej w Prusach. podbitych ziemiach przystąpiły do kolejnej fali ograniczeń i represji wobec Polaków z germanizacją i rusyfikacją w XIX w. wobec Polaków surowe represje. Michał Drzymała był symbolem oporu przeciw od tego momentu będą poddawani procesowi rusyfikacji i germanizacji. Dzięki wysiłkowi całego narodu udało się odeprzeć grożącą mu polskiego społeczeństwa wobec komunistówM Sobeczko · Cytowane przez 2 — Między konformizmem a kontestacją. : polskie społeczeństwo wobec budowy nowej socjalistycznej rzeczywistości przez władze komunistyczne w latach czasie II wojny swiatowej powstała PPR która miała za zadanie zbudowanie komunizmu w Polsce. Pierwsze pytanie na które można zadać to ,,czy Polacy powinni. postawy Polaków wobec władzy komunistycznej, przejęcie władzy w Polsce przez komunistów, gospodarczo-społeczne oblicze stalinizmu w Polsce, Postawy polskich obywateli przejawiane wobec przejęcia władzy przez komunistów. Po 1945 r. Polacy z wrogością odnosili się do określenia postawy autora źródła (II 5 P). zagadnieniu, np. postawy społeczeństwa polskiego wobec władzy komunistycznej przed 1947 r. i po Polaków wobec władzy Ludowej w latach 1944 1989V. Polityka władz komunistycznych wobec społeczeństwa polskiego w latach 1944–1948 – Między dwoma. „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989”, W latach 1944–1952 funkcjonowało jako Rzeczpospolita Polska. W okresie 1944–1989, propagandowo, potocznie i niekiedy w oficjalnych aktach władz nazywane było. M Sobeczko · Cytowane przez 2 — 1944 r. było zbudowanie nowego i lepszego społeczeństwa, opartego na nowym –. przez polskie władze komunistyczne w latach 1945-1989, [w:] Problematyka. ŻYDZI W APARACIE WŁADZY KOMUNISTYCZNEJ W LATACH 1944-1956 – LICZEBNOŚĆ I WPŁYWY Jedynym znanym dokumentem epoki ukazującym procentowo udział Żydów z„Wielkie. Na murach i afiszach z zarządzeniami władz okupacyjnych wykonywano napisy ośmieszające Niemców bądź grożące odwetem za dokonane zbrodnie (np. „Pawiak pomścimy”).
Polska partia komunistyczna utworzona 5 stycznia 1942 roku w Warszawie w czasie okupacji niemieckiej przez przybyłych z ZSRR polskich komunistów z tzw. Grupy Inicjatywnej Edward Osóbka-Morawski
KAMPANIA WRZEŚNIOWA1. Stosunek sił i plany stron:Polska:Naczelny Wódz ? marszałek Rydz-ŚmigłyPolski plan walki z Niemcami ? obrona. Polacy za linię obrony uznali linię rzek Narew-Bug-Wisła-San. Planowali bronić się na linii granicznej, a potem wycofać się na główną linię obrony. Niemcy:Niemcy planowali zająć Polskę w wyniku wojny błyskawicznej, Blitzkrieg. Luftwaffe miały zdezorganizować polską łączność i komunikację, marynarka wojenna blokować Zatokę Gdańską i zniszczyć polską flotę wojenną, dywersanci natomiast wywoływali zamieszanie i sił zadecydowała o naszej Prowokacja gliwicka:Posłużyła ona Niemcom do uzasadnienia agresji na Polskę. Grupy esesmanów przebranych w polskie mundury wojskowe zaatakowały niemieckie posterunki graniczne, w Gliwicach opanowały radiostację i nadały komunikat po polsku wzywający Polaków do powstania w Niemczech przeciwko Atak III Rzeszy na Polskę:1 września 1939, bez formalnego wypowiedzenia wojny. Luftwaffe niszczyło linie kolejowe i telefoniczne, mosty, bombardowało polskie oddziały. Bitwa graniczna zakończyła się porażką sił polskich. pod Mławą ? Armia ?Modlin?, 3 dnirozbita w Borach Tucholskich Armia ?Pomorze?2 września pod Pszczyną zmotoryzowana 10. Brygada Kawalerii płk Stanisława Maczka2 września Niemcy zdobyli pod Częstochową polskie księgi szyfrowe, przestano używać nielicznych radiostacji, niemożliwa była łączność telefoniczna, Naczelny Wódz tracił kontakt z Kolejne klęski:4-7 września pod Piotrkowem Trybunalskim i Tomaszowem Mazowieckim pokonane niewspółpracujące ze sobą armie ?Łódź? i ?Prusy?.Nieustanne wycofywanie się, klęski i panowanie w powietrzu Luftwaffe osłabiły morale polskich września Niemcy podeszli pod Warszawę, w walkach ulicznych ponieśli duże straty; atak na miasto odparła załoga gen. Waleriana września bitwa nad Bzurą ? gen. Tadeusz Kutrzeba Armia ?Poznań?, początkowo Polacy odnosili sukcesy, jednak brak współpracy z Armią ?Łódź? oraz obrońcami stolicy, a także ściągniecie przez Niemcy posiłków oraz lotnictwa zdecydował o Atak radziecki:17 września strona radziecka poinformowała polskiego ambasadora w Moskwie, że zobowiązania radzieckie przestały być ważne, ponieważ państwo polskie przestało istnieć. Oświadczono, że ZSRR bierze pod swoją opiekę zachodnią Ukrainę i Białoruś. Wiele oddziałów nie wiedziało, jak reagować, ponieważ Armia Czerwona sugerowała nieraz, że przyszła wesprzeć Polaków w walce z Niemcami. Z 17/18 września granice z Rumunią przekroczył prezydent Mościcki , rząd z premierem S. Składkowskim oraz Naczelny Wódz ze sztabem. Pomimo braku szans niektóre posterunki KOP broniły się z determinacją, głównie Wilno i Ostatnie walki:22 września skapitulował Lwów pod dowództwem gen. Władysława Langnera atakowany przez Niemców i września Niemcy wkroczyli do Warszawy, dzień później zdobyli twierdze Modlindo 2 października bronił się polski garnizon na Mierzei Helskiej pod dow. kontradmirała Józefa października bitwa pod Kockiem Samodzielna Grupa Operacyjna ?Polesie?, gen, Franciszek Kleeberg, 6 października złożyła Wydarzenia polityczne we wrześniu 1939:3 września 1939 Wielka Brytania i Francja wypowiedziały Niemcom wojnę. Jednak nie zamierzały one wspierać Polski. Francuzi nie wysłali bombowców na przygotowane przez Polaków lotniska, flota brytyjska nie wpłynęła na Bałtyk. 12 września na tajnej konferencji w Abbeville Sojusznicza Najwyższa Rada Wojenna podjęła decyzje o nie atakowaniu Niemiec. Zamierzano jedynie prowadzić akcję propagandową. Państwa nie zareagowały również wtedy, kiedy ZSRR zaatakowało POLSKI1. Podział ziem polskich:28 września w Moskwie traktat radziecko-niemiecki o granicach i przyjaźni oraz dołączone do niego tajne porozumienie ustalały podział stref wpływów w Polsce, granice przesunięto na linię rzek Pisa, Narew, Bug i San. Odrzucono kwestię utworzenia szczątkowego państwa polskiego. W podziale Polski udział wzięła też Słowacja ? dostała przygraniczne tereny z niemieckiej strefy wpływów oraz Litwa ? otrzymała w czerwcu 1940 zajął kraje Okupacja radziecka:Przeprowadzony wybory do Zgromadzenia Ludowego Zachodniej Ukrainy i Zgromadzenia Ludowego Zachodniej Białorusi. Głosowaniu towarzyszyła propaganda oraz terror. Wybory odbyły się 22 października 1939, wygrali komuniści. Rada Najwyższa ZSRR na posiedzeniu w dniach 31 października do 2 listopada 1939 podjęła decyzję o włączeniu zajętych ziem do Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej oraz Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Mieszkańcom narzucono obywatelstwo radzieckie, wprowadzony radziecki system prawny i administracyjny, najważniejsze stanowiska objęli działacze ZSRR. Na uczelniach język polski zastępowano ukraińskim. Wszystko znajdowało się pod ścisłą kontrolą Terror radziecki:- sowietyzacja społeczeństwa, czyli narzucenie mu komunistycznej ideologii,- hasła walki klasowej,- zwalczanie Kościoła,- prześladowania elity ? inteligencji i ludzi zamożnych,- konfiskata mienia,- kolektywizacja i nacjonalizacja przedsiębiorstw,- wprowadzenie rubla,- aresztowania osób, które zsyłano głównie do łagrów,- deportacja ludności (ok. 400tys. obywateli Polski, około 20% przesiedleńców zmarło z powodu złych warunków),- przymusowe wcielenie do Armii Czerwonej (ok. 200tys. Polaków).4. Polscy jeńcy w ZSRR:Aresztowanych oficerów zgrupowano w obozach w Kozielsku, Starobielsku, Ostaszkowie. W kwietniu i maju 1940 w Miednoje, Katyniu i Piatichatkach strzałem z pistoletu w tył głowy zginęło ok. 15 tys. jeńców, głównie oficerów. Grzebano ich w masowych, maskowanych grobach. Zlikwidowano elitę polskiego Ziemie wcielone do Niemiec:Dekretem Hitlera z 8 października 1939 do Rzeszy włączono: Pomorze, Poznańskie, część woj. łódzkiego z Łodzią, Górny Śląsk, Zagłębie Dąbrowskie, zachodnie powiaty woj. krakowskiego, północną część woj. warszawskiego i Suwalszczyznę. 1 września 1939 do Niemiec włączono Wolne Miasto Gdańsk, a 1 sierpnia 1941 okręg przyłączonych ziemiach nastąpiła germanizacja, wysiedlenia, eksterminacja., Językiem urzędowym był niemiecki. 6. Generalne Gubernatorstwo:Powstało 12 października 1939 na mocy dekretu Hitlera. W jego skład weszły: część województw: warszawskiego z Warszawą, łódzkiego, lwowskiego oraz województwa kieleckie, lubelskie i krakowskie, a 1 sierpnia 1941 także woj. lwowskie, stanisławskie, tarnopolskie. Istnienie GG miało maskować niemiecką okupację, znajdowało się pod całkowitym zwierzchnictwem Rzeszy. Generalnemu gubernatorowi Hansowi Frankowi podporządkowani byli gubernatorzy ? szefowie dystryktów. Zlikwidowano organy administracji II Rzeczypospolitej. Językiem urzędowym był niemiecki, dopuszczano tez polski, a w Galicji Terror hitlerowski:Generalne Gubernatorstwo miało stanowić rolnicze zaplecze Rzeszy z Polakami jako siłą roboczą. Niemcy wymagali bezwzględnego Generalplan Ost zakładał usunięcie 85% mieszkańców Generalnej Guberni poprzez wywózki na Syberię lub eksterminację,- likwidacja polskich elit,- redukcja szkolnictwa do najniższego poziomu - pozostawiono szkoły podstawowe i średnie zawodowe, usuwając historię i literaturę polską ? miały uczyć tylko czytania, pisania, podstaw matematyki i zawodu,- zakazano działalności sportowej i kulturalnej,- zachęcanie do picia alkoholu,- konfiskata mienia, przekazywanie go Niemcom,- nałożenie kontyngentów na rolników (obowiązek dostarczania artykułów rolnych po bardzo zaniżonych cenach),- Polaków w wieku 14-60 lat objęto obowiązkiem pracy (do pracy w Niemczech wywieziono 2mln Polaków),- łapanki,- w obozach koncentracyjnych wieziono 18mln osób, z czego 11mln zginęło,- obozy zagłady, czyli obozy śmierci,- masowe mordy przez Wehrmacht i Einsatzgruppen,- akcja AB w 1940, wymierzona w polską inteligencję ? zbiorowe, publiczne mordy ? strach miał sparaliżować Holocaust:- noszenie przez Żydów naszytej w widocznym miejscu gwiazdy Dawida,- zdejmowanie przez nich czapki na widok umundurowanych Niemców, schodzenie przed nimi z chodnika,- konfiskata mienia,- izolacja w gettach, czyli zamkniętych dzielnicach (z głodu i chorób w gettach zmarło ok. 500tys. osób),- masowe mordy Żydów od czerwca 1941,- w styczniu 1942 w Wannsee odbyła się konferencja dotycząca ?ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej?, kierował nią Reinhard Heydrich, szef Głównego Urzedu Bezpieczeństwa Rzeszy, podjęto decyzję o wymordowaniu całego narodu żydowskiego, 11mln osób,- obozy zagłady ? selekcja (dzieci, starców i chorych ? do komór gazowych), do zagazowywania ludzi używano cyklonu Powstanie w getcie warszawskim:W getcie działała Żydowska Organizacja Bojowa (ŻOB) - gromadziła broń, budowała tunele, bunkry. 19 kwietnia 1943 oddziały SS chciały zlikwidować getto, do walki wkroczył ŻOB z komendantem Mordechajem Anielewiczem na czele. Pomimo świadomości słabości postanowili walczyć i zginąć z bronią w ręku. Powstanie stłumiono 16 maja, a teren zrównano z PAŃSTWO PODZIEMNE1. Bierny opór:Terror hitlerowski przynosił odwrotny skutek od zamierzonego - rosła determinacja i narodowa jedność Polaków. Polacy stawiali bierny opór niemieckim poczynaniom: - uchylali się od współpracy, - krytykowali i ośmieszali zarządzenia, - zrywali ogłoszenia, - słuchali i rozpowszechniali informacje z rozgłośni Polityczne organizacje konspiracyjne, Polskie Państwo Podziemne:Partie polityczne: Polska Partia Socjalistyczna, Stronnictwo Ludowe, Stronnictwo Narodowe, Stronnictwo Pracy. W lutym 1940 powstał Polityczny Komitet Porozumiewawczy (PKP) ? reprezentował główne stronnictwa polityczne w Polsce oraz stanowił polityczną reprezentacje kraju. Przewodniczącym był Kazimierz Pużak. W marcu 1943 przekształcił się w Krajową Reprezentację Polityczną, a w styczniu 1944 w Radę Jedności Narodowej, rodzaj podziemnego parlamentu. W grudniu 1940 powstała Delegatura Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Kraj, która utworzyła podziemną administrację państwową. Delegatem Rządu na Kraj został Cyryl Ratajski, potem Jan Piekałkiewicz, Jan Stanisław Jankowski. Delegat Rządu na Kraj wraz z 3 zastępcami tworzył Krajową Radę Ministrów ? organ władzy wykonawczej, któremu podlegały departamenty, czyli ministerstwa i administracja terenowa. Departamentowi Informacji podporządkowana była prasa, która przekazywała informacje o sytuacji na frontach, w Polsce, nawoływała do oporu. Departamentem Oświaty i Kultury kierowali działacze Tajnej Organizacji Nauczycielskiej (październik 1939), którzy wspierali tajne nauczanie, na UW, Politechnice Warszawskiej, UJ, Uniwersytecie Ziem Zachodnich. Zajęcia odbywały się w domach prywatnych. Za udział w nich groziło więzienie lub obóz koncentracyjny. W 1942 utworzono Radę Pomocy Żydom ?Żegota?. Zajmowała się przekazywaniem do gett żywności, leków, ubrań, organizowała ucieczki z gett, fałszywe dokumenty, mieszkania, kryjówki. Przekazywała informacje o losie Podziemie zbrojne:Pierwsze oddziały partyzanckie powstały już we wrześniu 1939. 27 września 1939 gen. Juliusz Rómmel powołał Służbę Zwycięstwu Polski ? tajną organizację polityczno-wojskową prowadzącą działania konspiracyjne, kierował nią gen. Michał Karaszewicz-Tokarzewski. 13 listopada 1939 gen. Władysław Sikorski powołał organizację wojskową, Związek Walki Zbrojnej (ZWZ), który przygotowywał powszechne powstanie zbrojne, prowadził działalność wywiadowczą, propagandową oraz walkę zbrojną. Komendantem został gen. Kazimierz Sosnkowski. Na ziemiach polskich pod okupacją Rzeszy ZWZ reprezentował płk Stefan ?Grot? Rowecki, a pod okupacja radziecką gen. Michał Karaszewicz-Tokarzewski. 14 lutego 1942 ZWZ został przemianowany na Armię Krajową, której celem był udział w odbudowie państwa polskiego przez walkę zbrojną, której punktem kulminacyjnym miało być ogólno narodowe powstanie. W 1940 akcja scaleniowa ? do AK przyłączył się NOW, Bataliony Chłopskie oraz część NSZ. 4. Bieżąca działalność AK:Biuro Informacji i Propagandy było odpowiedzialne za propagandę polityczną w społeczeństwie. Wydawało niemieckojęzyczną prasę informującą o zbrodniach hitlerowców, bombardowaniu niemieckich miast. Była to tzw. akcja N. Biuro Informacji i Propagandy propagowało hasła antykomunistyczne, zachęcał do sabotażu (mało wydajna praca w fabrykach, uszkadzanie narzędzi, maszyn, urządzeń, niszczenie surowców). Kierownictwo Dywersji, Kedyw koordynowało dywersje (zbrojne akcje małych grup cywilów, którzy po wykonaniu zadania rozchodzili się do domów). Grupy Szturmowe Szarych Szeregów składały się z co najmniej 17-letnich harcerzy, Szare Szeregi to konspiracyjny kryptonim Związku Harcerstwa Polskiego. cichociemni ? żołnierze polscy szkoleni w Wielkiej Brytanii do zadań specjalnych, w Polsce obejmowali funkcje dowódcze i przeprowadzano akcje dywersyjno-sabotażowe na linie kolejowe, mosty, pociągi, dworce, niemieckie garnizony. Odbito dwukrotnie więźniów z Pińska, Jana Bytnara ?Rudego?, wykonywano wyroki na głównych przedstawicielach aparatu okupacyjnego. Oddział II Informacyjno-Wywiadowczy podporządkował sobie wywiad i kontrwywiad, zdobył informacje o planowanej przez Niemcy agresji na ZSRR, zlokalizował miejsce produkcji pocisków odrzutowych V-1 oraz przejął niewypał rakiety Walki Podziemnej koordynowało działania wymierzone w okupantów. Kiedy Niemcy ujęły Komendanta Głównego AK gen. Stefana ?Grota? Roweckiego jego funkcję objął gen. Tadeusz ?Bór? Plan powstania:AK zajmowała się planowaniem powstania powszechnego ? tworzyła konspiracyjne oddziały, magazynowała i produkowała broń, prowadziła działania wywiadowcze. akcja ?Wachlarz? ? zniszczenie linii komunikacyjnych wojsk niemieckich w czasie ich wycofywania się z obszarów przełomie 1943/1944 opracowano plan ?Burza? ? powstanie zamierzano wywoływać strefami, zaczynając od wschodu rozszerzając w miarę zbliżania się ZSRR. Polacy chcieli wystąpić w roli gospodarzy Kresów Wschodnich i potwierdzić legalność rządu emigracyjnego. Owy plan militarnie był wymierzony przeciwko Niemcom, politycznie zaś przeciw ZSRR. W wypadku klęski planu i przejęciu władzy przez komunistów organizacja ?Nie? gen. Emila Fieldorfa ?Nil? miała kontynuować walkę o WARSZAWSKIE1. Krajowa Rada Narodowa:Utworzona przez komunistów, miała przejąć władze po wkroczeniu Armii Czerwonej na terytorium Polski. Przewodniczącym został Bolesław Bierut. Gwardię Ludową przemianowano na Armię Ludową, komendantem został gen. Michał Żymierski ?Rola?.2. Monte Cassino:Drugi Korpus PSZ pod dowództwem gen. Andersa wziął udział w walkach z Niemcami o Monte Cassino, bronione przez nich przez ponad pół roku. Po ciężkich, tygodniowych walkach 18 maja 1944 Polacy opanowali klasztor na Monte Cassino otwierając aliantom drogę na Plan "Burza":Realizacja planu nastąpiła najpierw na Wołyniu i w Galicji Wschodniej. Sformowano 27. Wołyńską Dywizję Piechoty AK mjr. Jana Kiwerskiego. Armia Czerwona opanowała Wołyń, oficerów aresztowano, a żołnierzy rozbrojono i wcielono do armii lipcu 1944 operacja ?Ostra Brama? dowództwo ppłk Aleksander Krzyżanowski, Polacy zdobyli Wilno, wówczas zaproszono ich na rozmowy, podstępnie zostali aresztowani, a żołnierzy AK ?Burza? na Kresach Wschodnich zakończyła się polityczną klęska Polaków. Oddziały radzieckie aresztowały żołnierzy Polska lubelska:21 lipca 1944 został utworzony Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego w Moskwie, ogłosił się jedynym legalnym organem władzy wykonawczej państwa polskiego, na czele stanął Edward Osóbka-Morawski. Całkowitą władzę sprawowali komuniści. Za obowiązująca uznano konstytucję marcową z 1921. KRN ? władza ustawodawcza. PKWN zaakceptował linię Curzona jako wschodnią granicę Polski. Armię Polska utworzoną w ZSRR przekształcono w Ludowe Wojsko Polskie, ogłoszono przymusowy pobór. PKWN przeniósł swoją siedzibę z Chełma Lubelskiego do Lublina ? dlatego nowe państwo nazywano Polską lubelską. Rzeczywista władza należała do Iwana Sierowa, współpracowali z nim Stanisław Radkiewicz, Franciszek Jóźwiak (stojący na czele Milicji Obywatelskiej).5. Geneza powstania warszawskiego:- niepodległość Polski była zagrożona,- sądzono, że Stalin nie mogąc zlikwidować powstańców, będzie zmuszony uznać rząd emigracyjny,- do powstania nawoływała polskojęzyczna rozgłośnia radiowa nadająca z Moskwy,- nie chciano aby to Rosja wyzwalała Warszawę (mogłaby sobie rościć prawa do tej ziemi),- wśród Niemców panowała dezorganizacja,- alianci obiecali dostawę broni,- żądania Niemców dotyczące stawienia się 100tys. osób do pracy przy fortyfikacjach nad powstania opracowywano w pośpiechu, stąd liczne błędy. Zbyt wczesne rozpoczęcie walk groziło stłumieniem powstania przez Niemcy, zbyt późne wejściem Sowietów do miasta przed jego okupowaniem przez AK. Przeciwny powstaniu był gen. Kazimierz Sosnkowski, Naczelny Wódz PSZ. Pod naciskiem gen. Leopolda Okulickiego, gen. Komorowski wydał rozkaz rozpoczęcia powstania 1 sierpnia o godzinie (godzina ?W?). Dowódcą powstania został Antoni Chruściel ?Monter?.6. Wybuch powstania warszawskiego:Nie zaskoczył Niemców. Przez pierwsze 4 dni inicjatywa należała do Polaków, którzy opanowali część Śródmieścia z Powiślem, Wolę, Stare Miasto, Mokotów, część Ochoty, Żoliborz. W owych miejscach wywieszano polskie flagi, budowano barykady, do oddziałów zgłaszali się ochotnicy. Niemcy szybko otoczyli stolicę, odgradzając powstańców od pomocy z zewnątrz, gdy dowództwo objął gen. Erich won dem Bach Zalewski przeszli do kontrataku. Po tygodniu wyparli Polaków z Woli na Stare Miasto, cywilów wykorzystywali jako żywe tarcze, palili szpitale, rozstrzeliwali jeńców. Wprowadzili bataliony saperów szturmowych, lotnictwo, miotacze ognia, piechotę i broń pancerną. Po dwóch tygodniach opanowali Stare Miasto. Po zdobyciu Starówki 2 września 1944 zaatakowali Powiśle, Czerniaków, Mocarstwa wobec powstania:Po wybuchu powstania Stalin wstrzymał marsz swoich sił ? czekał, aż Niemcy wymordują powstańców. 14 września wojska radzieckie opanowały Moskwie Mikołajczyk nie wyraził zgody na żądania Stalina dotyczące przyjęcia za granicę linii Curzona oraz uznania nowych komunistycznych Brytania organizowała zrzuty lotnicze broni i amunicji, jednak nocne loty wiązały się z dużymi stratami. Stalin nie zezwolił na lądowanie samolotów po zrzutach na terenach opanowanych przez Armię Czerwoną. USA i Wielka Brytania publicznie ogłosiły decyzję uznającą powstańców za żołnierzy alianckich zmuszając tym samym Niemców do stosowania konwencji genewskich wobec uczestników powstania. 8. Upadek powstania:Kiedy pomoc nie nadchodziła, a powstańcy tracili kolejne dzielnice, brakowało amunicji, żywności i leków, a nawet wody i prądu 2 października 1944 został zawarty układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie. Powstańcy zostali potraktowani jak jeńcy wojenni, ale ludność cywilna Warszawy została wysiedlona, wysłana do obozów, a miasto na razowa Hitlera miano zrównać z ziemią. Komorowski oddał się do niewoli. Komendantem Głównym AK został gen. Leopold Okulicki ?Niedźwiadek?.PRZEJĘCIE WŁADZY W POLSCE PRZEZ KOMUNISTÓW1. Udział wojsk polskich w końcowym etapie II wojny światowej:Polskie Siły Zbrojne ? ok. 200tys. Falaise ? 1. Dywizja Pancerna gen. Maczka zajęła bazę niemieckiej marynarki wojennej w Wilhelmshavenpod Arnhem ? 1. Samodzielna Brygada Spadochronowa gen. Sosabowskiego, nieudana operacja aliancka Market-GardenDrugi Korpus Polski gen. Andersa ? wyzwolił Ankonę i LWP gen. Stanisława Popławskiego ? walczyła o Pomorze, zajęła Kołobrzeg, forsowała Odrę1. Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki wzięła udział w walkach o Berlin2. Armia LWP gen. Karola Świerczewskiego stoczyła walkę pod Budziszynem, wyzwalała Czechosłowację2. Rozwiązanie AK:Mikołajczyk, po informacji, że granica wschodnia na linii Curzona została przyjęta w Teheranie, podał się w listopadzie 1944 do dymisji. Nowym premierem został Tomasz grudnia 1944 PKWN przekształcił się w Rząd Tymczasowy z premierem Edwardem Osóbką-Morawskim. W lutym 1945 rząd przeniósł się z Lublina do Warszawy. Komuniści zachowali pozory demokracji. Działały Polska Partia Socjalistyczna, Stronnictwo Ludowe, Stronnictwo Demokratyczne były kierowane przez komunistów, nazywano je rolna ? przymusowa i nieodpłatna parcelacja wszystkich majątków o powierzchni 50 ha w środkowej Polsce i ponad 100 ha w zachodnich rejonach kraju. Skonfiskowano majątki Niemców, kolaborantów i osób uchylających się od służby wojskowej. Reforma rolna doprowadziła do likwidacji polskiego ziemiaństwa ? właścicielom odebrano ziemie, domy, pamiątki rodzinne, a wielu stycznia 1945 gen. Leopold Okulicki rozwiązał AK. 3. Jałta a sprawa polska:4-11 luty 1945, konferencja na której dyskutowano o sprawie polskiej. Nowy polski rząd miał nosić nazwę Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. Zdecydowano o zorganizowaniu w Polsce wyborów. Określono ostateczny kształt polskiej granicy wschodniej ? wzdłuż linii Curzona, północna i zachodnia granica miała zostać przesunięta. Decyzje zostały ogłoszone publicznie, oznaczały koniec nadziei na niepodległe demokratyczne państwo. Rząd emigracyjny uznał postanowienia za zdradę i nowy rozbiór Proces szesnastu:Przykrywką propozycji dialogu ze strony radzieckiej 27 marca 1945 wywieziono do Moskwy i osadzono w więzieniu na Łubiance przywódców Polski Podziemnej. Stanęli oni w czerwcu 1945 przed radzieckim sądem wojskowym. Oskarżono ich o działalność kontrrewolucyjną ? szpiegostwo, terror, dywersję, działalność przestępczą. Najwyższy wyrok otrzymał gen. Okulicki ? 10 lat więzienia. W radzieckich więzieniach zmarli Okulicki, Jankowski, Pużak. Aresztowanie i proces spowodował rozbicie sił Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej:W czerwcu 1945 ustalono ostateczny skład TRJN. 28 czerwca 1945 premierem został Edward Osóbka-Morawski, wicepremierami Władysław Gomułka i Stanisław Mikołajczyk. Przeważali komuniści (17 na 21). W czerwcu 1945 TZRJ uznały Francja, Szwecja, w lipcu Wielka Brytania i USA, a po nich inne państwa, co było równoznaczna z delegalizacją rządu Poczdam:17 lipca 1945 ? Harry Truman, Clement Attlee i Stalin. Omawiano sprawę polską, a także niemiecką. Uzgodniono kwestię polskiej granicy zachodniej, oddając pod ?administrację polską? byłe ziemie niemieckie leżące na wschód od linii rzek Odra i Nysa Łużycka, część Prus Wschodnich oraz Wolne Miasto Gdańsk. Rozpoczęto przesiedlenia ludności niemieckiej z terenów przyznanych Nowa Polska:Polska zmniejszyła swój obszar o ok. 20%, 312,7 tys. km?. 24mln mieszkańców, 6mln zginęło podczas wojny. Zmiany granic, migracje i wymordowanie większości Żydów sprawiło, że Polska stała się krajem jednolitym narodowo. Poza granicami znalazły się Kresy Wschodnie ? Lwów i Wilno. Ziemie odzyskane kryły w sobie duży potencjał ekonomiczny, Polska uzyskała szeroki dostęp do morza co wiązało się z rozwojem stoczni, rybołówstwa, żeglugi. Zaolzie zostało przyznane Czechosłowacji, A Kotlina Kłodzka Polsce. 8. Podstawy społeczeństwa w nowej sytuacji politycznej:Władzę komunistów zaakceptowała część społeczeństwa zachęcona obietnicami reform socjalnych. Powstała legalna opozycja, której przywódcą był Stanisław Mikołajczyk. Polskie Stronnictwo Ludowe stało się najsilniejszą organizacją polityczną. Stronnictwo Pracy ? Karol Popiel. ?Tygodnik Powszechny? ? Jerzy Turowicz. 1 lipca 1945 Rada Jedności Narodowej rozwiązała czele podziemia stanął płk Jan Rzepecki. ZSRR szybko wykrywało polskie organizacje rozwiązując je ? organizację ?Nie?, Delegaturę Sił Zbrojnych na Kraj, Zrzeszenie ?Wolność i Niezawisłość? (unikało działań zbrojnych, skupiało się na pracy wywiadowczej i propagandowej). Narodowe Zjednoczenie Wojskowe ? organizacja wojskowa skupiająca byłych żołnierzy AK, przeprowadzała akcje Powstańcza Partia ? walczyła o utworzenie niepodległej Ukrainy, zorganizowała zasadzkę na gen. Karola Świerczewskiego. W ramach akcji ?Wisła? część Ukraińców przesiedlono do ZSRR, a część na zachodnie ziemie Referendum ludowe 1946:?Władzy raz zdobytej nie oddamy? ? Władysław wyborów przesuwano uzasadniając postępowanie problemami związanymi z migracją oraz wojną z podziemiem, jednak w rzeczywistości zyskiwano czas na rozbudowę aparatu terroru, który mógłby wpłynąć na wyniki. KRP, aby przesunąć termin ogłosiło referendum ludowe w sprawie:- likwidacji senatu,- zatwierdzenia reform społeczno-gospodarczych,- uznania granic na Bałtyku, Odrze i Nysie komunistyczna apelowała o głosowanie ?3 x tak?. PSL Mikołajczyka mówiło, by na pierwsze pytanie odpowiedzieć ?nie?. Służby bezpieczeństwa masowo aresztowały działaczy PSL, niszczyły ich gospodarstwa i dopuszczały się zabójstw. Referendum ludowe odbyło się 30 czerwca 1946. Według sfałszowanych wyników głosowało 85% ludności, ?tak? odpowiedziało na pierwsze pytanie 68%, na drugie 77%, a na trzecie 91%. W tajnych raportach podano, że na wszystkie pytania ?tak? odpowiedziało 27%. W Krakowie podano prawdziwe wyniki, tam ?3 x tak? zagłosowało 16%.10. Wybory 1947:Propagandę wymierzono w Mikołajczyka nazywając go zdrajcą, angielskim agentem. SP w praktyce zostało zlikwidowane, od władz odsunięto Karola Popiela. Rozbudowano aparat terroru, działała Milicja Obywatelska, Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego (formacja wojskowa powołana do walki z niepodległościowym podziemiem), Urząd Bezpieczeństwa (policja polityczna). Wydawano dekrety umożliwiające zwalczanie opozycji, KRN powołała dekretem Komisję Specjalną do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym, której podlegały obozy przymusowej pracy (kierowano do nich osoby na podstawie decyzji władz administracyjnych).Ogólnikowe sformułowania małego kodeksu karnego ułatwiały komunistom zwalczanie opozycji (niepisana zasada: ?Dajcie człowieka, a my znajdziemy na niego paragraf?).Wprowadzono cenzurę - zlikwidowano wolność słowa i druku, powołano Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i lutego 1947 prezydentem został Bolesław Bierut, premierem Józef Cyrankiewicz. 19 lutego 1947 sejm uchwalił Małą konstytucję nawiązującą do podstawowych założeń konstytucji z 1921. Ustrój państwa ? ?demokracja ludowa?, władza wykonawcza ? Rada Państwa, której podporządkowano rady terror wobec politycznych przeciwników POLSKA W CZASIE II WOJNY ŚWIATOWEJ1. Powstanie rządu emigracyjnego:Prezydent Mościcki, premier Składkowski i Naczelny Wódz Rydz-Śmigły zostali internowani w Rumunii, zmuszonej przez Niemcy, ZSRR, a nawet Francje do tej decyzji. Ignacy Mościcki mianował swoim następcą gen. Bolesława Wieniawę-Długoszewskiego, jednak za naciskiem Francji mianował swoim następcą Władysława Raczkiewicza, premierem i Naczelnym Wodzem został gen. Władysław Sikorski. Powołał on rząd koalicyjny, którego siedzibą był Paryż, potem Angers. Raczkiewicz pod presją Francji przekazał część swoich uprawnień premierowi Sikorskiemu. Rada Narodowa Rzeczypospolitej była organem doradczym polskich władz emigracyjnych z Ignacym Janem Paderewskim na Powstanie Polskich Sił Zbrojnych:PSZ powstało na mocy umów z Wielką Brytanią i Francją, liczyło ok. 80 tys. PSZ w walkach z hitlerowcami:Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich gen. Zygmunta Szyszko-Bohusza uczestniczyła w zdobywaniu Narviku. Porażkę u boku Francji poniosły główne oddziały PSZ: 1. Dywizja Grenadierów, 2. Dywizja Strzelców Pieszych i 10. Brygada Kawalerii gen. Stanisława Maczka. Wtedy też siedzibą polskiego rządu został Londyn, stąd określenie rząd londyński. Zajęto się odbudową polskiej armii- sformowano jednostki lotnicze (które później zyskały sławę w bitwie o Anglię, np. Dywizjon 303), a także marynarkę wojenną i handlową. 1. Korpus Polskich Sił Zbrojnych sformowany w Wielkiej Brytanii składał się z dwóch jednostek:- pancernej gen. Stanisława Maczka,- 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej gen, Stanisława terenie Syrii utworzono Samodzielną Brygadę Strzelców Karpackich gen, Stanisława Kopańskiego, która broniła Stosunki polsko-radzieckie:Rząd radziecki nie uznawał emigracyjnego rządu polskiego. 30 lipca 1941 zawarty układ Sikorski-Majski dotyczył nawiązania stosunków dyplomatycznych, udzielenia wzajemnej pomocy w walce z Niemcami oraz utworzenia polskiej armii. Poruszono kwestię amnestii obejmującej więzionych Polaków. Sikorski podpisał traktat, jednak nie zaakceptował go prezydent Raczkiewicz, z rządu ustąpili następca prezydenta i wicepremier, gen. Kazimierz Sosnkowski oraz minister spraw zagranicznych August Spór o Armię Polską w ZSRR:ZSRR utrudniał formowanie Armii Polskiej na swoim terytorium. Brakowało żywności, lekarstw, ubrań, były trudności z dostawami broni. Radziecka polityka miała na celu wysyłania na front małych, źle wyszkolonych i uzbrojonych oddziałów Polaków. Sprzeciwiał się temu dowódca armii, gen. Władysław Anders, domagał się on sformowania całej armii i poprawy zaopatrzenia. W 1942 cała armia z inicjatywy Brytyjczyków została ewakuowana z ZSRR na Bliski Wschód, tam połączono ją z Brygadą Strzelców Karpackich i sformowano Drugi Korpus PSZ. Stalinowska propaganda zaczęła przedstawiać ewakuacje armii Andersa jako ucieczkę Polaków przed Sprawa katyńska:Niemcy, po odkryciu masowych grobów w Katyniu, podali 13 kwietnia 1943 informacje o radzieckiej zbrodni poprzez radio i prasę. Polski rząd emigracyjny postulował przekazanie sprawy do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża z wnioskiem o zbadanie i ustalenie prawdy. Wówczas Stalin oskarżył polski rząd o współpracę z nazistami. ZSRR zerwał stosunki dyplomatyczne z polskim rządem emigracyjnym 25 kwietnia Powstawanie komunistycznych ośrodków władzy:5 stycznia 1942 Władysław Gomułka, Marian Spychalski, Marceli Nowotko, Paweł Finder, Bolesław Mołojec powołali Polska Partię Robotniczą (PPR). I sekretarzem został Marceli Nowotko, później Finder i Gomułka. Głównym celem PPR była organizacja masowej partyzantki na tyłach niemieckich. W swoich oświadczeniach pomijali milczeniem hasła rewolucyjne, celowo w nazwie partii nie znalazł się przymiotnik ?komunistyczna?. PPR nawoływała do utworzenia ?frontu narodowego? do walki z nazistami. Zbrojnym ramieniem PPR była Gwardia Ludowa przeprowadzająca akcje zbrojne. W marcu 1943 powstał Związek Patriotów Polskich z Wandą Wasilewską, Alfredem Lampe i Aleksandrem Zawadzkim. Mieli ogólnikowe hasła, mówiące o utworzeniu silnej i niepodległej Polski związanej ?braterskimi? więzami z ZSRR. W rzeczywistości planowano utworzenie państwa uzależnionego od ZSRR. Z inicjatywy ZPP w Sielcach nad Oką sformowano 1. Dywizję Piechoty im. Tadeusza Kościuszki ? żołnierze otrzymali polskie mundury i orzełki bez korony, zezwolono na odprawianie nabożeństw i pełnienie obowiązków duszpasterskich. Dowódcą został płk Zygmunt Berling. Wojsko poniosło duże straty w bitwie pod Lenino. Jednostkę wycofano na tyły i rozbudowano tworząc 1. Armię Wojska Polskiego pod dowództwem już generała Śmierć Sikorskiego:4 lipca 1942 w katastrofie lotniczej na Gibraltarze zginął gen. Sikorski. Nowym premierem został Stanisław Mikołajczyk, a Naczelnym Wodzem gen. Kazimierz Sosnkowski. 9. Teheran a sprawa polska:28 listopada do 1 grudnia 1943, 3 mocarstwa decydowały o losach powojennej Polski. Ustalono, że wszystkie tereny na wschód od Łaby, w tym Polska, znajdą się w strefie wpływów ZSRR. Postanowiono też przesunąć Polskę w kierunku zachodnim sytuując ją między Odrą a linią Curzona. Roosvelt i Churchill nie nakłonili Stalina do uznania polskiego rządu na uchodźstwie, aby nie zaostrzać stosunków z ZSRR, bo liczyli na jego poparcie w wojnie z od autoraNotatki na podstawie podręcznika dla liceum z nowej ery, zakres podstawowy plus rozszerzony.
YQXDN. 440 443 33 279 11 116 322 455 223
przejęcie władzy przez komunistów w polsce
